Fundusz Pracy

Print Drukuj

Fundusz Pracy, zarządzany przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, jest państwowym funduszem celowym. Źródła przychodów Funduszu obejmują obowiązkowe składki, środki z budżetu UE, odsetki od zgromadzonych środków, spłaty pożyczek oraz przychody ze sprzedaży akcji. W 2023 roku obowiązkowa składka wynosi 1% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, a jej poborem zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Środki Funduszu są przeznaczone na realizację zadań ustawowych związanych z promocją zatrudnienia i aktywizacją zawodową. Roczny plan finansowy Funduszu, stanowiący załącznik do ustawy budżetowej, określa przewidywane przychody i wydatki na dany rok. Fundusz wspiera finansowanie zasiłków dla bezrobotnych, dodatków aktywizacyjnych, kształcenia zawodowego oraz jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej.

Instytucje realizujące zadania dostają dofinansowanie na koszty administracyjne. Limity środków Funduszu na programy aktywizacyjne ustalane są przez Dysponenta Funduszu, a ich podział na województwa leży w gestii zarządów województw. O wyborze form aktywizacji dla bezrobotnych decyduje starosta, uwzględniając opinie powiatowej rady rynku pracy.

Fundusz Pracy jest państwowym funduszem celowym, którego dysponentem jest Minister Rodziny i Polityki Społecznej.

Zasadnicze źródła przychodów Funduszu to:
  1. obowiązkowe składki;
  2. środki z budżetu Unii Europejskiej na współfinansowanie realizowanych projektów oraz działań z zakresu udziału publicznych służb zatrudnienia w sieci EURES;
  3. odsetki od środków Funduszu Pracy pozostających na rachunkach bankowych dysponenta oraz jednostek realizujących zadania finansowane ze środków Funduszu Pracy, m. in. samorządów województw, powiatów, Ochotniczych Hufców Pracy i wojewodów, oraz od wolnych środków przekazanych w zarządzanie zgodnie z przepisami o finansach publicznych;
  4. spłaty rat i odsetek od pożyczek udzielonych z Funduszu Pracy;
  5. środki ze sprzedaży akcji i udziałów, o których mowa w art. 56 ust.3 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i niektórych uprawnieniach pracowników (Dz. U. z 2018 r. poz. 2170, z późn. zm.), oraz zwrot środków z Banku Gospodarstwa Krajowego, pochodzących z wypłaty pożyczek dla osób fizycznych podejmujących działalność gospodarczą.
Przychodami Funduszu Pracy są również opłaty, wpłaty, kary pieniężne i grzywny, o których mowa w art. 115 i art. 119-123 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2025 r. poz. 214), a także środki pieniężne przekazywane do Funduszu Pracy na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 802).

Wysokość obowiązkowej składki na Fundusz Pracy na dany rok określa ustawa budżetowa – w 2023 roku wynosi ona 1% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Poboru powyższych składek  dokonuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
 
Gromadzone przez Fundusz Pracy środki przeznaczone są na finansowanie zadań ustawowych wymienionych enumeratywnie w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
 
Podstawę gospodarowania w trakcie roku budżetowego środkami Funduszu Pracy stanowi roczny plan finansowy Funduszu Pracy będący załącznikiem do ustawy budżetowej. Zawiera on przewidywane przychody oraz możliwe do realizacji w danym roku wydatki.
 
Fundusz Pracy jest źródłem finansowania instrumentów i usług rynku pracy służących realizacji zadań państwa w zakresie promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia oraz aktywizacji zawodowej. Z Funduszu Pracy finansowane są świadczenia obligatoryjne, takie jak zasiłki dla bezrobotnych czy dodatki aktywizacyjne. Z Funduszu Pracy dofinansowywane są również m.in. koszty kształcenia zawodowego i kształcenia ustawicznego, koszty szkolenia pracowników, bezrobotnych oraz innych uprawnionych osób, koszty wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy, jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej. Instytucje realizujące zadania finansowane z Funduszu Pracy otrzymują dofinansowanie ponoszonych kosztów o charakterze wspierającym i administracyjnym.  
 
Roczne kwoty środków Funduszu Pracy (limity) na finansowanie programów na rzecz promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia i aktywizacji zawodowej, realizowanych przez powiaty, ustalane są przez Dysponenta Funduszu Pracy z kwoty środków przeznaczonych dla danego województwa. Podziału środków według kryteriów określonych przez sejmik województwa dokonuje zarząd województwa. Decyzję w sprawie wyboru form aktywizacji zawodowej bezrobotnych i innych uprawnionych osób, w ramach kwoty środków (limitu) ustalonego dla powiatu, podejmuje starosta po zasięgnięciu opinii powiatowej rady rynku pracy.

Podstawa prawna

Informacje o publikacji dokumentu